Χρόνος και καινούργιος χρόνος. Γιορτές που έρχονται πάλι και πάλι. Κύκλοι που επαναλαμβάνονται. Κι εμείς μέσα σε όλο αυτό. Ποιος είναι ο ρόλος μας; Είμαστε παρατηρητές του ή όχι; Κι αν δεν είμαστε παρατηρητές, τί είμαστε; Μα κάτι αντίστοιχο δεν συμβαίνει σε όλες τις επετείους, και τα γενέθλια;
Το θέμα του χρόνου και του περάσματός του, έχει απασχολήσει μαζί με πολλούς από εμάς όλους τους στοχαστές, και φιλοσόφους. Αυτές τις μέρες έχουμε έρθει σε επαφή με αυτό, με ένα ιδιαίτερο τρόπο, λόγω της Πρωτοχρονιάς. Ίσως κάποιοι να τραγουδήσαμε μελαγχολικά το «Πάει ο παλιός ο χρόνος», κι άλλοι να κοιτάξαμε θαρρετά τον καινούργιο. Άλλοι αναλογιστήκαμε στόχους που είχαμε θέσει, επιτυχίες ίσως, κι άλλοι δεσμευτήκαμε και πάλι για ένα καινούργιο κύκλο αγώνα.
Ωστόσο ο χρόνος που «συναντάμε» κάθε πρωτοχρονιά, είναι αυτός που βιώνουμε κάθε καινούργια μέρα, σαν κάτι που διαρκώς αλλάζει. Παρά το γεγονός ότι μας φέρνει την αίσθηση ενός κύκλου, στην πραγματικότητα ταυτίζεται καλύτερα με μια άλλη εικόνα. Την εικόνα ενός τραίνου που ταξιδεύει.
Σε αυτό το τραίνο ανεβήκαμε, ταξιδιώτες καθώς γεννηθήκαμε και βρισκόμαστε καθισμένοι στη θέση μας, και δίπλα μας το παράθυρο. Γύρω μας άνθρωποι και όλοι μαζί βιώνουμε το ταξίδι. Πόλεις και χωριά, δρόμοι και γέφυρες και τούνελ. Σταθμοί. Τοπία, όλων των ειδών που εναλλάσσονται και εμείς περιορισμένοι μέσα στην αμαξοστοιχία που τρέχει.
Είμαστε καθισμένοι μέσα στον χρόνο σαν σε τραίνο. Αυτές τις μέρες και σε συμφωνία με τους πλανήτες που κινούνται γύρω μας, ορίζουμε την αλλαγή του έτους. Επιλέγουμε να αισιοδοξούμε ή να μελαγχολούμε με αυτό, ωστόσο σαν υπάρξεις συνεχίζουμε να ζούμε την αδιάκοπη διαδοχικότητα των γεγονότων.
Μια λογική αναγκαιότητα
Είμαστε δεσμευμένοι μέσα στον χρόνο. Η σχέση μας με αυτόν έχει υπαρκτική διάσταση. Η ίδια μας η ζωή δηλαδή, εμφανίζεται μέσα το χρόνο. H φυσική επιστήμη συνδέει τον χρόνο με τον χώρο. Η πιο συνηθισμένη ένδειξή της ζωής είναι η κίνηση, και η κίνηση χρειάζεται εκτός από το χρόνο το χώρο. Ο χρόνος και ο χώρος υπήρξαν κάποια στιγμή, ενώ κάποτε δεν υπήρχαν. Ξεκίνησαν στην αρχή της δημιουργίας και είναι δημιουργήματα και αυτά όπως το σύμπαν, τα φυτά τα ζώα και εμείς οι άνθρωποι. Έχουν όρια, αρχίζουν και τελειώνουν, και έτσι γίνεται αντιληπτή μια άλλη λογική αναγκαιότητα: Ότι κάπου ανήκουν όλα ετούτα, αναγκαστικά κάπου πρέπει να τοποθετηθούν. Αυτό το κάτι είναι η Αιωνιότητα. Αυτό που δεν αρχίζει και δεν τελειώνει.
Είναι παράξενο το γεγονός ότι ενώ η ύπαρξη της αιωνιότητας είναι μια λογική απάντηση στο ερώτημα του «Τι υπάρχει πριν από αυτό που άρχισε;», σπάνια στην ζωή μας ζούμε με την πλήρη συναίσθηση της. Μάλιστα τείνουμε να υποβιβάζουμε την σημασία της σε κάτι που δεν μας αφορά, ίσως επειδή είναι έξω από την καθημερινότητα και τους έντονους ακατάπαυτους περισπασμούς της. Μας διαφεύγει έτσι ότι η ζωή αυτή που αρχίζει κάποια στιγμή μέσα στον χρόνο χρειάζεται αιώνια πηγή. Ίσως να κάνουμε και τους αδιάφορους απέναντι σε αυτή την παραδοξότητα, όμως όλα τα άβολα ερωτήματα παραμένουν εκεί. Όλες οι σκέψεις που φέρνουν ζάλη μπροστά στο άπειρο.
…έτσι γίνεται αντιληπτή μια άλλη λογική αναγκαιότητα: Ότι κάπου ανήκουν όλα τούτα, αναγκαστικά κάπου πρέπει να τοποθετηθούν. Αυτό το κάτι είναι η Αιωνιότητα. Αυτό που δεν αρχίζει και δεν τελειώνει.
Ένα σημείο που μπορούμε να συλλογιστούμε την αιωνιότητα πιο άμεσα, είναι όταν την βρίσκουμε να ντύνεται το «για πάντα». Τότε που τρυπώνει σε καταστάσεις της καθημερινής ζωής δίνοντας την λάμψη της. Σε καταστάσεις όπως ο έρωτας. Όταν εμφανίζεται στα παραμύθια, με το: «Και έζησαν αυτοί καλά και εμείς καλύτερα». Εκφράζει εκεί την κρυφή ανείπωτη ελπίδα που ζεσταίνει την μόνιμη ευχή αυτών που τα διηγούνται, το να μην υπάρχει πόνος και θάνατος. Οι επαφή της με τους μύθους δεν την μειώνει καθόλου, ως αναγκαία λογική σκέψη που πρέπει να υπάρχει, όπως δεν φαίνεται να προβληματίζει με την εμφάνισή της, όλους αυτούς που χαράζουν δίπλα στις «καρδούλες» με τα αρχικά τους, το «για πάντα μαζί». Φανερώνεται επίσης όταν η άγνοιά μας για αυτή χρωματίζει με ένα συναίσθημα που μοιάζει με φόβο την ζωή μας ακόμα και μπροστά στο επόμενο άγνωστο λεπτό.
Έρχεται βέβαια το ερώτημα, «Γιατί να συμβαίνει αυτό;». Γιατί είναι ανάγκη να αναρωτιέμαι για το σκεπασμένο; Γιατί είμαι δεσμευμένος να ζω «μέσα στο τραίνο»; Μήπως τελικά όλα είναι ένα «Τρούμαν Σόου» στο οποίο πρέπει να επαναστατήσω;
Μια μοναδική ελπίδα
Η Βίβλος έχει να πεί ότι όλα είναι δημιουργημένα για να φανερώνουν Αυτόν που τα δημιούργησε, και όχι μόνο αυτό. Μέσα σε όλα αυτά υπάρχουν τα κρυφά μηνύματα του ερωτευμένου που περιμένει την ανταπόκριση. Μέσα σε όλη την κτίση, ακόμα και στην κατάσταση που την έχουμε φέρει, είναι φανερή η σοφία και η θειότητα του Δημιουργού της. Ο Χρόνος για τον οποίο μιλάμε, μέσα στον οποίο υπάρχουμε, και τρέχει μαζί μας χωρίς να σταματά είναι δημιούργημα της αγάπης του Θεού. Η κυκλικότητά του, είναι μια ένδειξη της αιωνιότητας που τον περιβάλει. Και τα ποικίλα συναισθήματα που μας δημιουργούνται καθώς αντιλαμβανόμαστε την αδυναμία μας να ορίσουμε κάτι από αυτόν, είναι μια ευκαιρία να λάβουμε ακόμα ένα μήνυμα της αγάπης του Θεού για εμάς.
Ο απόστολος Παύλος στην Γραφή μας λέει:
«Γιατί τα πάντα δι’ αυτού(του Χριστού) ήρθαν στην ύπαρξη, όσα στον ουρανό κι όσα στη γη, τα ορατά και τα αόρατα, θρόνοι και κυριότητες, αρχές και εξουσίες. Ό,τι υπάρχει είναι πλασμένο δι’ αυτού κι αυτόν έχει σκοπό του. Υπάρχει αυτός πριν από καθετί κι αυτός τα πάντα συγκρατεί, για να μπορούν να υπάρχουν.» Κολοσσαείς 1:16-17
Ο χρόνος είναι δημιουργημένος από τον Χριστό. Για Εκείνον δεν υπάρχει η αναγκαιότητα να περιορίζεται μέσα στο «τραίνο», αλλά κατακλύζει τα πάντα με εξουσία, μέσα και έξω από αυτό. Είναι ο εγγυητής της ζωής μας. Αυτό είναι ένα μήνυμα σταθερότητας σε έναν κόσμο που διαρκώς αλλάζει, και ελπίδας σε έναν χρόνο που κάθε λεπτό του μας είναι άγνωστο.
Να πως μπορούμε να αισθανθούμε ασφαλείς. Να τι μπορεί να μας
δώσει την πολυπόθητη ευτυχία για την οποία όλοι ευχόμαστε. Ο Χριστός ο «δι’ ου τα πάντα
εγένετο[1]»
ο δημιουργός του χρόνου, είναι το
πρόσωπο το έτοιμο να δώσει Ζωή σε κάθε έναν που τη ζητήσει.
[1] Από το Σύμβολο της Πίστεως, «μέσω του οποίου έγιναν τα πάντα»
